Muhittin Karkın 39 yazılar

Toplumsal ve politik kutuplaşmanın şiddetlendiği zamanlarda genellikle radikal solda, özellikle de kendini Troçkist olarak adlandıran kimi çevrelerde derhal bir “üçüncü cephe” söylemi oluşmakta. Bu tip kutuplaşmaların genellikle güçlerin ve mücadelelerin farklı iki kutbun çevresinde yoğunlaşması…

Osmanlı İmparatorluğu’nda 1908 Jön Türk devrimiyle başlayıp, 1923’te Türkiye Cumhuriyeti devletinin kuruluşuyla birlikte politik zafere ulaştığını söyleyebileceğimiz Türk burjuva devrimi, gerek emperyalist çağda gecikmiş bir tarihsel olgu olarak ortaya çıkmış, gerekse bir halk devrimi yerine…

Bazı basın yayın organlarında yayımlanan istatistiklere göre üniversiteli genç kızların sadece yüzde 10’unu ilgilendiren türban sorunu, demokratik hak ve özgürlükler ya da laiklik bağlamlarında Türkiye’nin gündemine oturmuş durumda. Türkiye solu ise bu konuda ikiye ayrılmış gibi görünüyor: bir…

2007 ortalarında ABD konut piyasasında patlak veren “ipotek krizi”nin tetiklediği mali sarsıntı, aradan geçen iki yıl içinde dünya ekonomisinin tüm sinir sistemine yayılmış durumda. Dünya mali sermayesinin önde gelen kredi ve yatırım devleri birbiri ardına devriliyor, borsalardaki düşüşler…

Troçki’nin, 1938’de kaleme aldığı Kapitalizmin Can Çekişmesi ve Dördüncü Enternasyonal’in Görevleri – Geçiş Programı adlı belgeye neden, “Bütününde dünya politik durumu, esas olarak proletarya önderliğinin tarihsel bunalımıyla belirlenmektedir”(1) cümlesiyle başladığını devrimci Marksistler olarak…

Bu metin, IV. Enternasyonal’in kapsamlı ve belgeli bir tarihi olma amacını ve iddiasını taşımamaktadır. Böyle bir tarih çalışması elbette bir politik tarihçiler grubunun hazırlayacağı çok daha ayrıntılı, kaynaklara dayalı ve bütün yorumları kapsamaya çalışan bir yapıt olabilir. Buna karşılık…

Bundan dört yıl önce, Mesafe’nin “Enternasyonal” dosya başlıklı 6. sayısında, “... Enternasyonal’in inşasını da devrimci Marksist akımların ulusal ya da uluslararası ölçekteki birleşmeleri olmadan düşünmek olanaklı değildir. İşçi ve emekçi kitlelerin mücadelelerine sunulacak devrimci program ve…

Tayyip Erdoğan, ölümünün 100. yıl dönümünde II. Abdülhamid’i anma toplantısında, onlarca yıllık kanlı bir istibdat döneminden sonra Jön Türk devrimiyle tahtından indirilen despot sultanı “Türk düşünce hayatını esir alan katı ideolojik kutuplaşmanın en büyük kurbanlarından biridir” diye tanımlayarak…

Kürdistan’da ulusal ve toplumsal devrim oldukça ağır adımlarla, inişli çıkışlı bir yol izleyerek ve son derece karmaşık ve bileşik bir süreç halinde gelişmeye devam ediyor. Kürt ulusunun oluşum, kendini tanımlama ve diğer ulusal ve etnik topluluklarca tanınma evrimi geri dönüşü olmayan bir hat…

Türkiye şiddetli bir politik ve toplumsal fırtınanın içinden geçiyor. 20. yüzyılı, kendi bölgesinde hatırı sayılır, emperyalizmin kendi politikalarını oluşturmakta dikkate aldığı bir burjuva devlet inşa etmiş olarak kapayan Cumhuriyet rejimi şimdi Kürtler ve demokrasi konularında bir kronik hasta…

Kapitalizmin “küreselleşmesi”, bir başka deyişle emperyalist sermayenin birikimi ve dolaşımı, malların dünya ölçeğinde üretimi ve pazarlanması önündeki tüm “ulusal” duvarların ABD’nin ekonomik, politik ve askeri gücüyle yıkılması, emperyalizmin ve dünya kapitalist sisteminin tahlili ve tanımı…

Türkiye’nin dış politikasına ilişkin çalışmamızın bu bölümünü kaleme almaya başladığımız sırada, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Batı emperyalist bloğunu ondan ve özellikle de Avrupa Birliği'nden uzaklaşarak Şanghay birliğine katılmakla tehdit etmeye başlamıştı. Onun başında olduğu hükümetlerin…

Ağustos 1914’te Bolşevizm, tıpkı Ortaçağ’da eyalet gümrüklerinin ulusların oluşumunu engellemiş olduğu gibi bugün de kapitalist devletlerin gümrükleri, orduları ve savaşlarıyla birlikte dünya ekonomisinin gelişimini engellemekte olduğunu ilan etti. Bolşevizm, tarihi görevinin, ulusal sınırları…

Ocak 2011’deki muzaffer Tunus devrimiyle açılan ve dünya basınında “Arap Baharı” olarak adlandırılan, Arap ülkelerindeki devrimler süreci sadece Kuzey Afrika ve Ortadoğu’daki politik coğrafyayı altüst etmekle kalmadı, dünya politik durumunda yeni bir dönemin açılmakta olduğunun sinyallerini vermeye…

İkinci Dünya Savaşı sonrasında dünya politik dengelerini (kökten değiştirmemekle birlikte) sarsan ve uzunca bir süre belirleyen olgular 1949 Çin ve 1959 Küba devrimleri ile 1973’te Vietnam devriminin zafere ulaşması olmuştu. Dünya devrimi süreci açısından çok önemli olan bu ileri adımlar, ne var ki…

Yaklaşık yirmi yıldır bir ideolojik kasırganın içinden geçiyoruz, sınıf mücadelesi üzerinde politik etkilere yol açmış olan bir kasırga. Sınıfsal bir kategori olarak proletaryanın tarihten silinmiş olduğu, dahası işçi sınıfı ve halk devrimleri tarihinin sona erdiği, böylece zincirlerinden…

AKP’nin kapatılması davası, Ergenekon davası, Silahlı Kuvvetlerin Kuzey Irak’ta sürdürdüğü operasyonlar derken 28 Temmuz günü Güngören’de patlatılan bombalar, ülkedeki politik keşmekeşin derinleşmekte, ya da derinleştirilmeye çalışılmakta olduğunun işaretini verdi. İşçi sınıfının örgütlü bir güç…

Türkiye’de bir rejim krizinin yaşanmakta olduğunu herkes söylüyor. Bu konuya ilişkin olarak kendisini demokrasi ve sosyalizm kampında tanımlayan çevreler içinde ve arasında bir süreden beri yaşanan tartışmalar özellikle hükümetin bazı Anayasa maddelerinde öngördüğü değişiklikleri referanduma…

Siyaset bilimi açısından “güç” kavramı nasıl tanımlanabilir? Şüp­hesiz bu kavram son derece göreli bir özelliğe sahip. Herşeyden önce “neye göre güç?” sorusunun yanıtlanabilmesi gerekir. Eğer bu soruya “ulusal siyaset” olarak yanıt verilecek olursa, “güç” kavramının ta­nımı da kendiliğinden ortaya…