Karl Radek 1 yazılar

Karl Radek (d. 31 Ekim 1885 – ö. 19 Mayıs 1939): Marksist kuramcı, Bolşevik siyasetçi ve Sovyet hükümeti görevlisi. 1904’te II. Enternasyonal’in Polonya ve Litvanya partisine katıldı. Polonya ve Almanya Sosyal Demokrat Partilerinde çalıştı. 1905 Rus Devrimi’nde yer aldı. 1907’de tutuklandı ancak gözetimden kaçarak Almanya’ya yerleşti. 1911’de Kautsky’nin emperyalizm tanımına karşı mücadeleyi ilk başlatanlardan oldu. Polonya partisinde Jogiches ve Lenin arasında yaşanan ayrışma sırasında Lenin’in tarafında kaldı. 1912’de, daha sonra Spartakist önderlerin önde gelenlerinden olacak olan August Thalheimer’ın davetiyle Göppingen’e geldi ve Alman partisinin Freie Volkszeitung gazetesini yönetti. Lokal örgütteki revizyonistlere karşı mücadele etti ve 1913’te Alman partisinden ihraç edildi. Vladimir Lenin, Lev Troçki, Karl Liebknecht ve Anton Pannekoek gibi figürler bu kararı protesto etti. Birinci Dünya Savaşı’nda Troçki’nin örgütlediği Zimmerwald Konferansı’na katıldı ve Lenin ile Bremen Solu arasında köprü oldu. 1916’daki İrlanda Paskalya Ayaklanması üzerinden Lenin ile polemiğe girdi; Lenin ayaklanmayı destekleyici pozisyondayken Radek’in düşünceleri farklıydı. 1917’de, Lenin’i de taşıyan meşhur Mühürlü Tren ile Rusya’ya dönmeye çalıştı ancak diğerlerinin aksine sınırda alıkondu. Stockholm’e gitti ve orada temel Bolşevik dokümanları Almanca’ya çevirdi ve Russische Korrespondenz-Pravda ile Bote der Russischen Revolution gazetelerini yayımlamaya başladı. Ekim Devrimi’nden sonra Rusya’ya dönebildi ve Dış İşleri Halk Komiserliği Başkan Yardımcılığı görevini üstlendi. Brest-Litovsk Görüşmeleri’nde yer aldı. Mart 1918’de Brest-Litovsk Barış Antlaşması’nı imzalayan Sovyet delagasyonundaki bu görevi sırasında Alman askerleri arasında etkili bir anti-militarist ve sosyalist propaganda yürüttü. Aralık 1918’de illegal bir biçimde Almanya sınırından geçti ve Aralık’ın sonunda Berlin’e vardı. Almanya Komünist Partisi’nin kuruluş kongresine ve tartışmalara katıldı. Spartakist Ayaklanması’na katıldı ve 12 Şubat 1919’da tutuklanarak, Ocak 1920’ye kadar tutulacağı Moabit hapishanesine gönderildi. Rusya’ya dönünce Komintern Sekreterliği görevini üstlendi. 1923’te Komintern partilerini Almanya’da faşizmin güçlenişi hakkında ilk uyaranlardandı. 1923’te Troçki’nin önderliğindeki Sol Muhalefet’e katıldı ve bu tercihi dolayısıyla cezalandırılarak Merkez Komite’den çıkarıldı. 1925’te Sun Yat-Sen Üniversitesi’nin müdürü olarak atandı. Komintern’in Çin’de sürdürdüğü aşamacı stratejiye karşı üniversitede Çinli öğrencilerle bir muhalefet grubu oluşturdu ve Stalin’in “tek ülkede sosyalizm” kuramını kamuya açık bir şekilde yerdi. 1927’de üniversitedeki görevinden alındı ve aynı yıl partiden atıldı. Leningrad’da 1927’nin Kasım ayında, Ekim Devrimi’nin 10. yıldönümü kutlayan bir Sol Muhalefet mitinginin organize edilmesine katıldı; miting Stalinist polis tarafından dağıtıldı. 1928’de, bütün Sol Muhalefet önderleri gibi sürgüne gönderildi. 1929’da Stalin’e uyarlandığını deklare eden bir belge imzalayarak teslim oldu. Sol Muhalefet’in saklı üyelerinden olan GPU yetkilisi Yakov Blumkin’in Büyükada’daki Troçki’ye mektup taşıdığı bilgisini paylaşan Radek, Muhalefet tarafından hain ilan edildi. Blumkin kısa süre sonra kurşuna dizildi. Radek’in ihaneti ödüllendirildi ve 1930’da partiye kabul edildi. Teslim olan bütün eski Sol Muhalefet önderleri gibi 1936’da tutuklandı, 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Stalinist gizli polis tarafından çalışma kampında öldürüldü. 20’nin üzerinde kitabı ve birçok makalesi vardır.