“Baştan savma iş yapmayın”

Bu metin Lev Troçki tarafından 29 Mayıs 1923 tarihinde, Kievli yoldaşlara bir mektup olarak kaleme alınmıştır. 31 Mayıs 1923’de Bolşevik Parti resmi yayın organı Pravda’da yayınlanmıştır. Daha sonra Yazın Yayıncılık tarafından basılan, Lev Troçki’nin Gündelik Hayatın Eleştirisi kitabında yer almıştır. Metnin aşağıdaki versiyonu bu kitaptan alınmıştır.

Sevgili yoldaşlar,

Sizi ilgilendiren kitapların onda birini bile okuyamadığınızdan yakınıyorsunuz. Ve doğru dürüst vakit ayırmanın yollarını soruyorsunuz. Bu çok zor bir sorundur, çünkü uzun vadede herkes kendi özel ihtiyaç ve yararlarına uygun kararlar almak zorundadır. Bununla birlikte bilimsel olsun, siyasi olsun, bir insanın günümüzdeki yayınları izleyebilmesi sadece ayıracağı yeterli vakte bağlı değildir, aynı zamanda kişinin önceden gördüğü eğitime bağlıdır.

‘Parti gençliği’ne özel olarak değinmenize gelince, onlara aceleci davranmamayı, baştan savma iş yapmamayı, bir konudan öbür konuya atlamamayı salık veriyorum. Bir kitabı yeteri kadar okuyup üzerinde düşünüp taşınmadan başka bir kitaba geçmemeyi öğütlüyorum. ‘Gençlik’ denilen kategoriden sayıldığım dönemde, ben de vaktin yetmediğini hissederdim. Hatta okumaktan başka yapılacak iş olmayan hapishanede bile, insan kendisinin yine de yeteri kadar okuyamadığını hisseder. Tıpkı ekonomik alanda olduğu gibi, ideolojik alanda da ilk birikim dönemi en zor, en sıkıntılı dönemdir. Ancak bilginin belirli bazı temel unsurlarını ve özellikle teorik yöntemin unsurlarını iyice kavradıktan ve onları aklına ve damarlarına mal ettikten sonradır ki insan literatürle ilgili yazıları daha kolayca izlemeye başlar, sadece yakından tanıdığı alanlardaki makalelere değil, bilginin daha uzak kesimlerine ancak o zaman yaklaşmak imkanını bulur, çünkü metodu öğrenmişsinizdir ve metot, son tahlilde, her şeyi çözen, evrensel bir anahtardır.

Onun için okurken bir kitabı iyi okumak gerekir, okuma süresinde az da olsa bir şeyleri iyice anlamak, ama sonra kökünden anlamak önemlidir. Zihni kavrayış gücümüz ancak bu şekildedir ki kendiliğinden gelişecektir. Kendi düşündüklerimize karşı ancak böylece güven kazanabiliriz, düşüncemiz ancak bu şekilde üretken olabilir. Bu ilkeleri aklımıza yerleştirirsek, vaktimizi akılcı olarak değerlendirmek zor olmaz ve bir kitaptan öbürüne atlamak bir ölçüye kadar zevk de verir.

Yoldaşça selamlarımla.